[Sức khỏe đời sống] Dạy Con Sống Tự lập

6 bước dạy trẻ 2 tuổi sống tự lập [Vnexpress, 15/10/2012] – Đặc điểm tâm lý của trẻ nhỏ là thích bắt chước, cha mẹ hãy tạo cơ hội để con tự làm những việc trẻ muốn, không nên làm hộ bé. Chuyên viên tâm lý Nguyễn Thị Minh nêu ra 6 bước rèn luyện cho trẻ sống tự lập: Bước 1: Đặt mục tiêu rèn luyện những kỹ năng cần thiết cho trẻ Mỗi người sinh ra đều có các bộ phận đầy đủ giống như người khác (ngoại trừ những người khiếm khuyết). Tại sao cuộc sống lại tạo ra những con người hoàn toàn khác nhau: có người dùng chính đôi tay để nuôi sống mình, để làm mọi việc phục vụ mình và phục vụ người khác; cũng có không ít người luôn dựa dẫm vào người khác để người khác phục vụ mình? “Nếu như bắt cho con một con cá, con sẽ có cá ăn một ngày. Nhưng nếu dạy con bắt cá, con sẽ có cá ăn cả đời”. Xuất phát từ tư duy này, cha mẹ nên dạy con tính tự lập, sống bằng đôi tay của mình ngay từ nhỏ. Với mỗi độ tuổi khác nhau, chúng ta nên đặt ra mục tiêu và cách thực hiện các bước khác nhau để dạy trẻ về tính tự lập theo phương châm “tuổi nhỏ làm việc nhỏ, tùy theo sức của mình”. Ngay từ khi trẻ lên 2 tuổi, cha mẹ nên chú trọng rèn luyện cho con các kỹ năng sau: - Kỹ năng chăm sóc bản thân như: Tự nhặt đồ chơi, tự cởi và mặc quần áo, rửa mặt, tay, đánh răng, tự đi dép, chuẩn bị mũ, áo khoác, khẩu trang khi đi ra ngoài, tự ăn, tự đi lên xuống cầu thang. - Kỹ năng giữ gìn vệ sinh: Tự cho quần áo bẩn vào máy giặt, lau nước trên sàn, lau bụi trên bàn, dội nước sau khi đi vệ sinh, đi vệ sinh đúng nơi, bỏ rác đúng nơi quy định. - Kỹ năng hỗ trợ người khác: Bật tivi, bật quạt, lấy chén ăn cơm, lấy ly uống nước, cất dép đúng quy định, xách phụ đồ, tưới cây. Bước 2: Xác định thời gian dạy trẻ càng sớm càng tốt Đặc điểm tâm lý của trẻ nhỏ là thích bắt chước, cha mẹ hãy tạo cơ hội để trẻ làm những việc này khi trẻ muốn. Ví dụ con muốn mở cửa thì những cánh cửa nhỏ trẻ có thể với được, phụ huynh hãy kiên nhẫn để bé tự mở, đồng thời hướng dẫn cho trẻ từ cách đút chìa khóa, vặn khóa và mở khóa. Nếu cháu muốn tự đi dép trước khi đi ra ngoài, cha mẹ nên kiên nhẫn chờ cháu đi dép chứ đừng có tâm lý “đi hộ con cho nhanh”. Bước 3: Xây dựng môi trường làm việc ngay tại gia đình Các thành viên trong gia đình luôn tạo mọi cơ hội cho bé nhìn thấy các việc làm và cách thức làm việc của mình, đồng thời nên giải thích cho bé về việc đó (dù bé có hiểu hay không). Sau đó nên khuyến khích trẻ tham gia vào công việc phù hợp với khả năng. Ví dụ: Mẹ đang nhặt rau bồ ngót để nấu canh, hãy giải thích và bảo con trai cùng làm hộ. Sau đó mẹ hướng dẫn bé cách nhặt rau, mặc dù có thể cháu làm chưa khéo, làm cho rau bị dập nhưng hãy cho cháu làm để có cơ hội rèn luyện lòng yêu thích công việc cũng như các kỹ năng làm việc nhà ngay từ nhỏ. Có thể tích cực “nhờ vặt” hay gọi là “sai vặt” để trẻ có nhiều cơ hội được làm việc thì bé mới có được kỹ năng. Lưu ý không nên đợi trẻ lớn mới dạy, thậm chí có thể dạy từ khi bé được 16 tháng tuổi, đừng sợ trẻ làm hư, làm vỡ mà làm thay. Bước 4: Phân công công việc Trong gia đình nên phân công công việc cho từng thành viên. Riêng đối với trẻ nhỏ, cần để bé hiểu rằng mỗi người đều có trách nhiệm với công việc và hình thành thói quen làm việc. Chẳng hạn khi cha mẹ đi làm về, hãy yêu cầu con phụ mẹ cất dép hoặc giày của mẹ lên kệ. Cứ như thế trẻ sẽ có thói quen hễ thấy mẹ về đến nhà là chạy đến đòi cất giày cho mẹ. Khi đi siêu thị hay đi chợ cha mẹ hãy cho cháu theo và chia cho cháu một món đồ nhỏ để xách cùng. Cần tập và lặp đi lặp lại để trẻ hình thành thói quen. Tuy nhiên khi thấy bé mệt thì không nên bắt ép. Bước 5: Duy trì thói quen và cách làm việc Việc hình thành một hành động tự phục vụ là điều không khó nhưng cái khó là hình thành thói quen cho trẻ. “Gieo suy nghĩ gặt hành động. Gieo hành động gặt thói quen. Gieo thói quen gặt tính cách. Gieo tính cách gặt số phận”, đó là điều cha mẹ cần thuộc làm lòng. Và muốn hình thành thói quen cho con thì cha mẹ cần lưu ý: Phân công công việc cụ thể; cho trẻ được làm nhiều lần; có những biện pháp khen thưởng, khích lệ, động viên. Bước 6: Khuyến khích kết quả tốt đẹp trẻ làm được Việc khen ngợi cần được xem như hành động công nhận trẻ đã hoàn thành công việc nào đó, cho dù chúng chỉ hoàn thành ở mức sơ sài nhất. Cụ thể cha mẹ hãy đưa ra những lời nhận xét tích cực sau mỗi việc mà trẻ đã làm. Cần lưu ý hạn chế việc dùng những từ khen ngợi quá đáng cho một hành động đơn giản. Thay vào đó là những lời động viên tích cực như: con đánh răng sạch quá, miệng con rất thơm vì con đã đánh răng, cảm ơn con vì đã cất dép cho mẹ, cảm ơn con vì đã xách đồ cho mẹ, con đi vệ sinh đúng nơi quy định rồi đó. Ngoài ra, có thể động viên trẻ bằng các phần thưởng vật chất như con tự ăn cơm mẹ sẽ cho đi công viên, tự đi dép mẹ sẽ cho đi vườn bách thú. Không nên khuyến khích trẻ bằng tiền vì làm cho trẻ hiểu không đầy đủ về giá trị của lao động. Minh Minh Cách dạy con ‘nhàn tênh’ của người Pháp [Vnexpress, 17/2/2012] – Hầu như mọi bà mẹ đều phải thức giấc giữa đêm khuya để dỗ dành con khi nó quấy khóc, song phụ nữ Pháp lại khác, lúc con khóc họ không vội vàng can thiệp ngay mà để cho đứa trẻ “tự làm dịu” rồi nín mà ngủ tiếp. Sau một thời gian dài quan sát cách dạy con của các bà mẹ Pháp, Pamela Druckerman (một phụ nữ Mỹ sống ở Pháp, có 3 đứa con) phải giật mình. Những điều mắt thấy tai nghe này đã được cô thuật lại trong một quyển sách hấp dẫn có tên “French children don’t throw food” (tạm dịch là “Trẻ con Pháp không ném thức ăn”). Pamela Druckerman kể, trong một lần đi nghỉ mát cùng gia đình, khi bước vào nhà hàng, cô quan sát thấy những đứa trẻ Pháp có cách hành xử rất lịch thiệp. Chúng ngồi yên ở bàn ăn và dùng bữa với khẩu phần riêng của mình, các em không làm vương vãi đồ ăn mà ăn hết các món, kể cả rau. Trong khi đó bé Bean, đứa con 18 tháng tuổi của cô lại quậy phá, chạy nhảy lung tung và làm đổ thức ăn. Và trong lúc cô phải khổ sở bám theo đứa con nghịch ngợm của mình thì các phụ huynh người Pháp dường như không phải vất vả gì với bọn trẻ của họ. Không những thế, những đứa trẻ Pháp ngủ đêm rất ngoan và không quấy khóc. Chúng không cãi nhau hay gây ra cảnh hỗn loạn chốn công cộng, cũng không biếng ăn hay kiếm chuyện mỗi khi đi ngủ. Điều này khác hẳn với các trẻ em người Mỹ hoặc Anh. Từ chỗ ngạc nhiên, Pamela đã quyết định bỏ thời gian để tìm hiểu thực hư cách dạy con của phụ nữ Pháp. Sau khi phỏng vấn hàng chục bà mẹ, các nhà xã hội học và bác sĩ Pháp, Pamela nhận ra rằng thực tế cách giáo dục của các bậc phụ huynh Pháp có vẻ nghiêm khắc hơn người Mỹ và Anh, tờ Telegraph cho biết. Đối với con cái, họ đề cao kỷ luật hoặc phạt tét vào mông hơn là nhẹ nhàng thuyết phục hay khuyến khích. Mặc dù vậy họ cũng không phải quá hà khắc và luôn đặt niềm tin vào năng lực của con. Trẻ em nước Anh không bao giờ chịu ngồi yên một chỗ, chúng cũng không được dạy phải tôn trọng những người xung quanh, trong khi hầu hết phụ huynh Pháp rất chú trọng giáo dục những điều này, thậm chí trẻ có thể bị phạt nếu vi phạm. “Khi tôi đưa con đến nhà trẻ, cảnh tượng giống như trong một quán rượu. Trong khi những phụ nữ Pháp bình thản ngồi nhâm nhi cà phê ở sân trường thì các bà mẹ Anh phải tất tả chạy vòng vòng theo chân lũ con của họ”, Pamela miêu tả về khoảng thời gian sống ở Paris: Pamela cho biết, cô và hầu hết phụ nữ Anh đều cảm thấy việc có con là cực hình, vì từ lúc đó người mẹ sẽ không còn đủ thời gian để lo cho bản thân mình. Song phụ nữ Pháp lại ít lo lắng hơn bởi họ dường như không bắt bản thân phải làm mọi thứ theo ý của đứa trẻ. Họ cũng không cho con bú vì sợ vòng một xấu đi. Và chỉ cần một tuần sau khi sinh, người mẹ đã lấy lại được vóc dáng mi nhon như trước. Quan sát từ lúc một đứa trẻ người Pháp ra đời, Pamela viết tiếp: “Khi nghe nói về chuyện những đứa trẻ ngủ li bì suốt 6 tuần lễ, tôi nghĩ phụ huynh người Pháp thật tệ, thậm chí đôi khi họ còn để mặc cho con khóc trong nhiều giờ liền. Nhưng thật ra không phải như tôi nghĩ, thay vì vội chạy đến ngay và ôm con vào lòng dỗ dành thì mẹ Pháp để yên một thời gian cho đứa trẻ có cơ hội ‘tự làm dịu’ rồi nín. Ban đầu tôi nghĩ là trẻ bị bỏ bê, song thực ra là cha mẹ chúng muốn để con học kỹ năng ngủ ngay từ nhỏ, điều này cũng được áp dụng tương tự như trong cách ăn uống”. Thi Trân Like this: Like Đang tải ... Related